زگیل دهان یکی از بیماریهای شایع مقاربتی ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV است. این ویروس مسری بوده و در بیشتر موارد به دنبال داشتن رابطه جنسی دهانی بروز می‌یابد و بسته به نوع آن ممکن است کم خطر و پرخطر باشد. این ویروس در مواردی خاص ممکن است موجب سرطان گلو و ریه شود. شناسایی علل و علائم این عارضه گامی موثر در پیشگیری و درمان آن است. ما در این مقاله بررسی زگیل دهان را بررسی خواهیم کرد:
زگیل دهان چیست؟
زگیل دهان ( به انگلیسی oral warts) یکی از بیماریهای شایع مقاربتی است که از طریق ویروس HPV منتقل میشود. ویروس پاپیلوما به دلیل انواع ارتباط جنسی به شکل بوسه‌های عمیق و سکس دهانی منتقل میشود و اصلی‌ترین عامل بروز سرطان دهانی و حلق است.
امروزه حدود 120 گونه ویروس HPV شناسایی شده که حدود 40 ویروس به ناحیه دهان و حلق مربوط است و شناخته شده‌ترین آنها ویروس 11HPV و 6HPV است. ممکن است از لحظه انتقال ویروس تا بروز آن در دهان حدود 3 تا 6 ماه زمان ببرد و در این مدت فرد یک ناقل پنهان باشد. همچنین ممکن است فرد مبتلا هیچ علائم ظاهری خاصی نداشته باشد.
عکس زگیل دهان
انواع زگیل دهانی
انواع مختلف زگیل دهانی با منشا 40 نوع ویروس پاپیلوما یا HPV وجود دارند. این زگیل‌ها می‌توانند به شکل زائده‌های تکی و منفرد یا جمعی به شکل گل کلمی و یا با ظاهر سنگفرشی در دهان ظاهر شوند. رنگ این زائده معمولا سفید، صورتی و یا قرمز است. این توده‌ها اغلب در نواحی دهان، اطراف گلو و در قسمت داخلی چانه و روی زبان به وجود می‌آید.
برای درمان و تشخیص انوع زگیل تناسلی می توانید از دکتر زهرا طالب زاده کمک بگیرید. دکتر طالب زاده یکی از متخصصان با تجربه در زمینه درمان بیماریهای تناسلی زنان هستند که در شرق تهران (محله پیروزی) فعالیت دارند. برای ارتباط با پزشک با شماره تلفن 📞 ۰۲۱۳۳۷۸۷۹۸۶ 📞در ارتباط باشید.
زگیل دهان بسته به نوع آن می‌تواند از انواع بی‌خطر تا خطرناک باشد. ویروس‌های 11HPV و 6HPV از انواع شایع و بی‌خطر ویروس پاپیلوما هستند اما انواع این ویروس در دسته‌بندی 18HPV و 16 HPV خطرناک بوده و از ضایعات پیش سرطانی به شمار می‌آیند.
بیشتر بخوانید : تفاوت تبخال و زگیل تناسلی
علت بروز زگیل دهان
زگیل دهان یک بیماری مقاربتی است و ارتباط جنسی به عنوان مهم‌ترین عامل بروز آن شناخته میشود. ویروس پاپیلوما یکی از ویروس‌های بسیار شایعی است که به دلیل روابط جنسی متعدد با شرکای مختلف و از طریق تماس پوست یا مخاط منتقل می‌گردد. علت اصلی بروز زگیل دهان شامل سکس دهانی، تماس آلت تناسلی با دهان، بوسه‌های عمیق و عدم رعایت اصول بهداشتی است.
از دلایل بروز زگیل دهان می‌توان به عفونت دهانی با قارچ کاندیدا آلبیکنس و یا ویروس‌های کوکساکی، انترو ویروس و ویروس هرپس سیمپلکس اشاره کرد. البته برخی موارد مانند سن، مصرف سیگار و الکل خطر ابتلا به زگیل دهان را افزایش می‌دهند.
علائم زگیل دهان
بروز زگیل دهان ممکن است بدون هیچ نشانه‌ای باشد و یا این نشانه‌ها در طولانی مدت به شکل توده‌های صورتی، قرمز و سفید رنگ در دهان ظاهر شود. این توده‌ها به شکل تکی و یا دسته‌ای از توده‌ها به شکل گل کلمی بروز می‌یابند. وجود علائم زیر می‌تواند یک زنگ خطر برای وجود پاپیلوما یا زگیل دهان باشد:
- وجود توده در نواحی لب، گونه، حلق و گردن
- درد در ناحیه گلو و زبان
- درد در ناحیه حلق و گوش
- درد در هنگام جویدن و بلع غذا
- تغییر صدا
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- کاهش بی‌دلیل وزن
- بروز ظاهر تیره روی لب و دهان
- بروز توده‌هایی روی گونه
- رشد توده‌های برجسته روی گردن
- قرمزی و درد در ناحیه تناسلی
- بدن درد
- تب
- سرفه خونی
راه‌های درمان زگیل دهان
تا به امروز درمان قطعی و مطمئنی برای زگیل دهان یا زبان ثبت نشده است. بسته به نوع و محل قرارگیری این ویروس و علائم مختلف بروز یافته در فرد مبتلا از درمان‌های موجود استفاده میشود. ممکن است ویروس در محلی واقع شده باشد که امکان دسترسی به آن وجود ندارد. در این شرایط فرد با شرایط دشواری برای درمان مواجه خواهد شد.
درمان‌های رایج زگیل دهان شامل مصرف داروهای ضد ویروسی، استفاده از دهان‌شویه‌های ضددرد و ضدالتهاب، مراقبت‌های حمایتی و استراحت است. در صورتی که این ویروس از نوع خطرناک پاپیلوما باشد، لازم است برداشته شود. این کار از طریق کرایوتراپی (انجماد با نیتروژن مایع) و یا روش عمل جراحی انجام میشود.
در گروه دیگری از افراد بسته به نوع ویروس، مواد مخصوصی نظیر اینترفرون آلفا 2 بی به نقاط آلوده تزریق می‌گردد. امروزه یکی از ساده‌ترین و مطمئن‌ترین راه‌های درمان زگیل دهان استفاده از لیزر درمانی است. این روش در مقایسه با سایر روشها دوره نقاهت کوتاه مدتی داشته و موثر تر است.
بیشتر بخوانید : درمان زگیل تناسلی – کدام نوع زگیل تناسلی به سرطان تبدیل میشود؟
تشخیص زگیل دهان
تاکنون هیچ روش قطعی برای تشخیص زگیل دهان و زبان شناخته نشده است. این کار عموما از طریق روش‌هایی نظیر غربالگری زگیل دهان صورت می‌گیرد. یکی از بهترین آزمایش‌های موجود برای تشخیص زگیل دهان، آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) است. در این آزمایش از سلول‌های مخاط دهان نمونه‌برداری شده و DNA آن استخراج میشود. پرورش و تکثیر DNA به شناسایی ویروس و سایر موارد غیرطبیعی کمک میکند. پس از تشخیص این بیماری لازم است بیمار هر 8 تا 12 ماه آزمایش HPVانجام دهد تا از برطرف شدن عفونت مطمئن گردد.
پیشگیری از زگیل زبان
همانطور که پیش‌تر هم بررسی شد؛ رابطه جنسی و مخاط دهان اصلی‌ترین راه انتقال زگیل دهان است. برای پیشگیری از بروز این بیماری شایع مقاربتی لازم است فرد از داشتن شرکای جنسی متعدد و روابط جنسی پرخطر بپرهیزد. امتناع از روابط جنسی دهانی و بوسه‌های عمیق و طولانی از دیگر راه‌های پیشگیری از این عارضه است. در صورت داشتن از هر یک از موارد فوق، لازم است فرد به طور منظم تحت معاینه و چکاپ دهان و دندان قرار گیرد.
برای پیشگیری از زگیل دهان لازم است که تعداد شرکای جنسی محدود شود و پیش از داشتن رابطه، در مورد روابط قبلی فرد از او سوال شود. در صورتی که طرفین از نظر جنسی فعال هستند، بهتر است از انجام رابطه جنسی دهانی خودداری کنند.
یکی دیگر از مطمئن‌ترین راه‌های پیشگیری از زگیل دهان استفاده از واکسن HPV یا گارداسیل است. این واکسن در افراد 9 تا 14 سال در دو نوبت به فاصله 6 تا 12 ماه و در افراد بالای 15 سال در سه نوبت به فاصله 6 ماه تزریق میشود. واکسن گارداسیل که پرمصرف‌ترین واکسن HPV است؛ در برابر ویروس‌های گروه 6، 11، 16 و 18 مقاومت دارد. پاپیلو گارد نوع ایرانی واکسن پاپیلوما است که در برابر ویروس 16 و 18 مقاومت ایجاد میکند.
زگیل دهان یک ضایع پوستی است که در دسته بیماریهای مقاربتی قرار دارد. این بیماری اغلب از طریق تماس پوستی و یا تماس مخاط افراد در طی رابطه جنسی شیوع می‌یابد. واکسن گارداسیل در کنار رفتارهای پیشگیرانه و مراقبتی برای افزایش سلامتی فرد در برابر ویروس پاپیلومای انسانی و زگیل دهان ضروری است. بهتر است برای اطمینان بیشتر طی مراجعات به پزشک و چکاپ‌های 6 ماهه، سلامت دهان به لحاظ وجود عوامل مشکوک بررسی گردد.
سوالات متداول زگیل دهان – زبان
خیر. این دو بیماری دارای منشا، علائم و درمان‌های متفاوتی هستند و هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. آفت دهانی بر خلاف زگیل دهان مسری نیست.
خیر. این ویروس الزاما از طریق داشته رابطه جنسی دهانی انتقال نمی‌یابد. استفاده از ظروف و وسایل شخصی فرد آلوده می‌تواند عامل انتقال این ویروس باشد.
بهتر است در صورت مشاهده هرگونه علائم با وجود داشتن رابطه جنسی پرخطر بلافاصله به پزشک با تجربه مراجعه کنید تا از عوارض جدی بعدی پیشگیری شود.